„Što je čoek do li biciklista“ (sa podnaslovom“…ili filozofija objektivnog biciklizma) je novi projekat Nikšićkog pozorišta, čija se inscenacijau koprodukciji sa „Zahumljem“, ovih dana privodi kraju. Ta konceptualna komedija govori o odnosu Crnogoraca prema tradiciji i otkrivanju njihovog mentaliteta i mitomanije. Predstava je nastala po dramskom tekstu „Muzej biciklističkog ustanka u Crnoj Gori“, Zorana Kopitovića, koji je napisao prije dvadeset jednu godinu za pozorište „DODEST“, po motivima svog romana „Amerikanac u Parizu“.

 

Reditelj nikšićke, ali i prve (podgoričke) verzije ove pozorišne priče je Slobodan Milatović, rodonačelnik alternativnog i ambijentalnog teatra u Crnoj Gori i preteča pozorišnog performansa u regionu. Cjelokupna autorska ekipa je nikšićka, jer su uloge povjerene ovdašnjim poznatim glumcima: Velizaru Kasalici, Nebojši Vulanoviću.

Reditelj Milatović, koji je za nikšićku scenu uradio novu adaptaciju Kopitovićevog teksta, ističe da ovo nije obnavljanje njegove ranije predstave „Muzej biciklističkog ustanka u Crnoj Gori“, koja je imala veliki uspjeh.

„Riječ o novom konceptu, na osnovu dramaturški prerađenog teksta. Ovog puta sam više istraživao pozorišnu formu, nego sam tekst. Veoma mi je važna likovnost predstave, a vajar Marko Petrović Njegoš, za potrebe predstave radi likovnu instalaciju, koja će kasnije moći i samostalno da se izlaže. Odnos Crnogoraca prema tradiciji, mentalitetu, mitomaniji… do danas je ostao isti. Zbog toga su tekstovi Kopitovića važni i inspirativni za nova čitanja“, naglašava Milatović.

Dramski tekst Kopitovića i njegovo ponovno oživljavanje na sceni, „uz priličnu količinu drskosti, talenta, duha, inteligencije, smisla za parodiju“, govori o „muzeju biciklističkog ustanka u Crnoj gori“ i „vječitom i suštinskom zajedništvu Crnogoraca i bicikla kao autentičnog brdsko – planinskog vozila, uspostavljajući tako primarnu i neophodnu začudnost“. To je bio dovoljan putokaz adaptoru i reditelju Milatoviću, da u scenskoj postavci ovo neobičavanje dovede do potpunog apsurda… U prvi plan nikšićke verzije ove poznate dramske priče je biciklizam kao „metafora crnogorske ishitrenosti, nesmotrenosti i vazdašnje prenapregnute angažovanosti, koja dovodi do tragičnih padova i potucanja“. U maštovitoj rediteljskoj radionici Slobodana Milatovića, ta storija „dobija direktno aktuelno značenje“. U prodiranju nacionalnih mitova… tabua, istorijskih aksioma i mentalitetskih opštih mjesta“, Milatović je ovog puta otišao korak dalje od izvornog teksta.Nikšićka „razgaljujuća fama o biciklistima“ je „puna parodije istorije, proturanja komične laži kroz igru simulirane stvarnosti“.